Theo UNICEF, hàng triệu bé gái đang là nạn nhân của vấn nạn bạo lực tình dục, nhất là tại những nơi đang xảy ra chiến tranh, xung đột.
Bị cưỡng bức trước mặt cha mẹ
Darkuna, 16 tuổi, kinh hãi nhìn 6 người đàn ông cầm súng lục soát nhà cô. “Vì Chúa, các người thực sự muốn gì?” – cô kêu lên. Một trong những chiến binh nhìn thẳng vào cô gái và trả lời: “Tôi muốn cô”.
Sau khi đánh cắp đồ đạc có giá trị của gia đình, mỗi tên đàn ông có vũ trang đã lần lượt hãm hiếp Darkuna và cô em gái 18 tuổi của cô. Cha mẹ của họ, bất lực, nhìn hai con gái bị cưỡng bức.
Darkuna (bí danh của cô gái) đã cung cấp lời khai này cho tổ chức UNICEF của Liên hợp quốc thông qua một tổ chức đối tác tại Goma, miền Đông Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC).
“Bà tôi chẳng làm gì được!”
Vào tháng 1/2025, liên minh phiến quân AFC đã tấn công Goma và đụng độ với quân đội Congo. Điện, các dịch vụ cơ bản và nước đã bị cắt, trong khi các cuộc giao tranh trên đường phố đã đẩy thành phố vào nhiều ngày bạo lực không ngừng, khiến khoảng 7.000 người thiệt mạng. Xác chết chất đầy trên đường phố.
Bị mắc kẹt trong cảnh địa ngục này là Mudaralla, một bé gái mồ côi 14 tuổi. Cô bé nghe thấy tiếng súng và tiếng pháo nổ ngày càng lớn và gần hơn với ngôi nhà mà cô đang sống cùng người giám hộ duy nhất của mình là bà ngoại.
“Hai người đàn ông có súng xông vào nhà chúng tôi. Bà tôi không thể làm gì khác ngoài việc đứng nhìn chúng cưỡng hiếp tôi. Bà khóc, nhưng bà bất lực. Chúng tôi giữ bí mật. Tôi không nói với bất kỳ ai. Bà tôi quá xấu hổ và sợ hãi”, Mudaralla kể với phóng viên kênh CNN.
“Nỗi sợ lớn nhất của bà ngoại là tôi có thể mang thai hoặc bị nhiễm trùng. Tôi không biết tương lai sẽ ra sao”.
Vụ cưỡng hiếp Mudaralla vẫn là bí mật, cho đến khoảng một tháng sau vụ tấn công, khi một nhân viên tiếp cận cộng đồng liên hệ với UNICEF và khuyến khích cô đi điều trị. Vô số các cô gái vị thành niên khác đang phải chịu đựng trong im lặng và ngay cả đối với những người tìm kiếm sự giúp đỡ, dịch vụ chăm sóc y tế và hỗ trợ tâm lý cũng rất hạn chế.
Bị hãm hiếp khi đi lấy nước
Theo Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc UNICEF, trong tình trạng hỗn loạn tại Congo do xung đột, hàng ngàn trẻ em đã bị tách khỏi gia đình, khiến các em càng có nguy cơ trở thành nạn nhân của bạo lực tình dục nhiều hơn.
Đối với những gia đình cố gắng ở bên nhau, không có nơi nào an toàn để đi và có rất ít cơ sở hạ tầng để bảo vệ các em khỏi các phe phái có vũ trang. Các nhân viên cứu trợ của tổ chức Save the Children cho biết, việc lấy nước từ giếng là một trong những hoạt động nguy hiểm nhất đối với trẻ em trong vùng xung đột. Hàng trăm bé gái đã trở thành nạn nhân khi đi lấy nước cho gia đình.
“Hai con gái tôi, một đứa 15 tuổi và một đứa 13 tuổi, là nạn nhân của vụ hiếp dâm sáng nay”, lời khai của một người mẹ viết. “Khi chúng định đi lấy nước, 6 người đàn ông có vũ trang đã cô lập và lần lượt hãm hiếp chúng. Tôi muốn can thiệp, nhưng tôi vừa thoát chết sau khi bị bắn hai phát. Các con gái tôi đang trong tình trạng rất nguy kịch. Xin hãy cầu nguyện cho các con”.
Một báo cáo khác mà Save the Children nhận được có đề cập về vụ tấn công một bé gái, khi đang lấy nước gần nhà. Cô bé đã bị các chiến binh vũ trang bắt giữ và cố gắng ép buộc cô bé. Khi bị chống cự, những người đàn ông đã bắn cô bé hai phát vào lưng. Cô bé đã may mắn sống sót và được điều trị y tế”.
Nhóm phiến quân AFC, bị cáo buộc vi phạm nhân quyền nghiêm trọng, tiếp tục tiến công nhanh chóng ở các khu vực phía đông của DRC, gần đây nhất là tuyên bố kiểm soát thành phố chiến lược Bukavu, nơi các nhân viên cứu trợ cho biết họ đã nhận được báo cáo về nhiều nạn nhân trẻ em bị cưỡng hiếp.
Đối với những người sống sót, có rất ít triển vọng về công lý. Trong khi các cáo buộc hiếp dâm đang tăng vọt trong bối cảnh giao tranh gần đây, bạo lực tình dục đã ám ảnh Congo trong nhiều thập kỷ xung đột, đặc biệt là ở phía Đông giàu khoáng sản của nước này. Chỉ tính riêng năm 2024, hàng chục nghìn trẻ em đã nhận được sự hỗ trợ sau khi sống sót sau bạo lực tình dục hoặc hiếp dâm, theo số liệu của Save the Children.
Gia tăng tình trạng bạo lực tình dục ở trẻ em
Năm nay, khi xung đột đang vượt khỏi tầm kiểm soát, các nhân viên cứu trợ lo ngại rằng một thế hệ trẻ em sẽ bị tổn thương về thể chất và tinh thần do những cuộc tấn công như vậy, tại nhiều khu vực xảy ra giao tranh.
Một nhân viên UNICEF cho biết: “Mỗi ngày, chúng ta chứng kiến tác động tàn khốc của bạo lực tình dục đối với trẻ em – một số trẻ còn quá nhỏ để hiểu chuyện gì đã xảy ra với chúng. Chúng tôi đang cung cấp dịch vụ chăm sóc thiết yếu khẩn cấp, nhưng không ai được phép thờ ơ”.
Bạo lực đang diễn ra đã khiến hàng triệu người phải di dời, làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo ở miền Đông CHDC Congo. Bất chấp các nỗ lực ngoại giao và quân sự, cuộc xung đột vẫn đang tiếp diễn.
Bạo lực đã khiến hàng triệu người phải di dời, làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo ở miền Đông CHDC Congo. (Ảnh: UNICEF)
Xung đột đã làm trầm trọng thêm những gì được mô tả là một đại dịch cưỡng bức và bạo lực tình dục mà các nhóm cứu trợ cho biết thường nạn nhân là những người trẻ tuổi nhất và dễ bị tổn thương nhất.
“Quy mô bạo lực tình dục đối với trẻ em ở miền đông DRC không chỉ là một cuộc khủng hoảng, mà là một thảm kịch. Chúng tôi đang chứng kiến sự gia tăng đáng báo động về các trường hợp, chưa từng thấy trong nhiều năm, với nhiều trẻ em sống sót phải chịu những vết sẹo không thể tưởng tượng được của chiến tranh”, Ramatou Toure – giám đốc bảo vệ trẻ em của UNICEF tại DRC, nói với kênh CNN.
Trẻ em, phụ nữ và những người yếu thế, là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất trong các cuộc xung đột hiện nay. Vào tháng 1 năm nay, hàng trăm phụ nữ đã bị hãm hiếp và thiêu sống trong tình trạng hỗn loạn sau khi lực lượng vũ trang M23 do Rwanda hậu thuẫn tiến vào thành phố Goma. Thảm kịch này đã xảy ra tại nhà tù Munzenze, trong bối cảnh hàng nghìn tù nhân nam trốn thoát khỏi trại giam.
Trẻ em tại thành phố Omdurman, Sudan, ngày 1/6/2024. (Ảnh: THX/TTXVN)
Cũng giống như Congo, quốc gia láng giềng Sudan hiện đối mặt với khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất và lớn nhất thế giới. Mới đây, phát biểu tại phiên thảo luận mở của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về tình hình Sudan, Tổng giám đốc UNICEF, bà Catherine Russell cho biết sau hơn 2 năm nội chiến đã có khoảng 30 triệu người Sudan phải sống trong tình cảnh đói kém, bệnh tật và tội ác nghiêm trọng. Hơn một nửa số này là trẻ em.
UNICEF đã nhận được nhiều báo cáo báo động về vi phạm nghiêm trọng đối với trẻ em, trong đó có cả sát hại, bạo lực tình dục và tuyển lính cưỡng bức từ các nhóm vũ trang.
Những con số biết nói dù không mong muốn này gióng hồi chuông cảnh báo các phe phái ở hai quốc gia châu Phi cần nhanh chóng chấm dứt xung đột nhằm khôi phục an ninh, ổn định cuộc sống thường nhật cho người dân.