Hội nghị quốc tế về Syria diễn ra hôm 17/3 tại Bỉ đã nhận về các cam kết tài trợ lên đến 6,5 tỷ USD để hỗ trợ người dân và đất nước Syria. Mức cam kết năm nay được xem là thấp hơn so với năm trước do thiếu tài trợ của Mỹ và được coi là chỉ như “muối bỏ bể” sau gần 14 năm xung đột ở quốc gia Trung Đông này.
Nguồn tin từ hội nghị cho biết, các quốc gia tài trợ, bao gồm EU, đã cam kết viện trợ 5,8 tỷ euro cho Syria, trong đó 4,2 tỷ euro là viện trợ không hoàn lại và 1,6 tỷ euro là các khoản vay.
Trong đó khoản đóng góp của Liên minh châu Âu là khoảng 2,5 tỷ euro tương đương khoảng 2,7 tỷ USD. Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen, cho biết, với khoản viện trợ này, EU hy vọng sẽ góp phần xây dựng một tương lai hòa bình, ổn định và thịnh vượng cho người dân Syria. Bà von der Leyen thừa nhận rằng con đường hòa giải và phục hồi của Syria còn rất dài và đầy thách thức. Tuy nhiên, bà cũng bày tỏ tin tưởng về một tương lai tươi sáng hơn cho Syria.
“Người dân Syria cần được hỗ trợ nhiều hơn, dù họ vẫn ở nước ngoài hay quyết định trở về nhà. Và đây là lý do tại sao hôm nay, Liên minh châu Âu đang tăng cam kết của mình cho người dân Syria trong nước và trong khu vực lên gần 2,5 tỷ euro cho năm 2025 và 2026, và chúng tôi kêu gọi tất cả các bạn, những người có mặt ở đây hôm nay, hãy làm như vậy, nếu có thể. Bởi vì vào thời điểm quan trọng này, người dân Syria cần chúng ta hơn bao giờ hết.
Mức cam kết hơn 6,5 tỷ USD lần này được xem là thấp hơn so với kỳ vọng và cả so với các năm trước trước đó do sự vắng mặt của Mỹ trong cam kết viện trợ. Đại diện Mỹ tham dự hội nghị- bà Natasha Franceschi – phó trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách Syria cho biết Mỹ đã cung cấp nhiều hỗ trợ cho người dân Syria hơn bất kỳ quốc gia nào khác trong 14 năm qua nhưng không công bố bất kỳ cam kết nào về tài trợ. Đại diện Mỹ cũng nhấn mạnh, phía Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp một số hỗ trợ nhất định theo chính sách và luật pháp của Mỹ và bà cũng hy vọng các quốc gia khác sẽ giúp gánh vác gánh nặng tài chính. Tại hội nghị quốc tế về viện trợ cho Syria diễn ra năm ngoái, các bên đã huy động được 7,5 tỷ euro, tương đương khoảng 8,2 tỷ USD dưới dạng viện trợ và các khoản vay.
Trong 8 năm qua, EU đã tổ chức nhiều hội nghị viện trợ thường niên cho Syria nhưng chỉ chủ yếu tập trung hỗ trợ người tị nạn tại các nước láng giềng. Hội nghị năm nay diễn ra trong bối cảnh người dân Syria đang rất cần một quá trình chuyển đổi toàn diện và bao trùm, đem lại sự phục hồi kinh tế và ổn định lại tình hình đất nước sau 14 năm xung đột và sự sụp đổ của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad ngày 8/12 năm ngoái.
Nhu cầu viện trợ cho Syria hiện nay là rất lớn khi đất nước sau nhiều năm bị tàn phá do xung đột. Gần 14 năm xung đột, đất nước Syria giống như một đống đổ nát, với hơn 70% dân số sống trong nghèo đói. Hiện có tới 75% dân số Syria phụ thuộc vào viện trợ nhân đạo và cần được hỗ trợ khẩn cấp về chăm sóc sức khỏe, giáo dục, việc làm, lương thực và nhà ở. Syria cũng là một trong những quốc gia có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất thế giới, với 25% dân số trong độ tuổi lao động không có việc làm. Gần 50% số trường học ở Syria đã bị đóng cửa, hơn 33% nhà ở bị phá hủy, gần 50% số nhà máy xử lý nước và hệ thống nước thải không còn hoạt động.
Theo số liệu ước tính do Liên hợp quốc đưa ra năm 2017, sẽ cần tới ít nhất 250 tỷ USD cho công cuộc tái thiết Syria. Tuy nhiên, theo nhận định của giới chuyên gia, con số này có thể lên tới ít nhất 400 tỷ USD. Việc huy động một số tiền lớn như vậy sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong bối cảnh Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump cắt giảm ngân sách viện trợ nước ngoài. EU kỳ vọng các quốc gia Arab sẽ tăng cường đóng góp để bù đắp cho phần thiếu hụt này.
Ngoại trưởng Syria Asaad Hassan al-Shibani trong tuyên bố tại hội nghị đã kêu gọi các nhà tài trợ giúp đỡ “các nỗ lực tái thiết, khuyến khích đầu tư vào Syria và hỗ trợ các dự án phát triển bền vững sẽ tạo ra cơ hội, tạo việc làm, cải thiện mức sống và khôi phục hy vọng cho hàng triệu người dân nước này, cũng như dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt. Ngoại trưởng Syria nhấn mạnh, việc dỡ bỏ các biện pháp không còn chỉ là yêu cầu của chính phủ mà là “một nhu cầu nhân đạo và đạo đức”.
“Việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt kinh tế đối với Syria không còn chỉ là yêu cầu của chính phủ nữa; mà là một nhu cầu nhân đạo và đạo đức. Các lệnh trừng phạt này ngăn cản người dân Syria khôi phục cuộc sống bình thường và cản trở đầu tư vào các lĩnh vực quan trọng cần thiết để thúc đẩy đất nước và quê hương của họ. Chúng ta không thể nói về sự phục hồi kinh tế và phát triển nhân đạo ở Syria trong khi các hạn chế vẫn tiếp tục ngăn cản ngay cả việc cung cấp thiết bị y tế và phụ tùng thay thế để sửa chữa các bệnh viện bị hư hỏng và các cơ sở dịch vụ thiết yếu”.